تقویم رویدادها و روزهای مهم آذربایجان

فروردین (آغلارگولر):

1 فروردین- تولد حمزه اوغلو خشکنابی (نویسنده و فعال سیاسی) در روستای خشکناب بستان آباد به سال 1301[1]. تولد علی دایی (فوتبالیست) در اردبیل به سال 1348. تولد عاشیق حسین تبریزی در 1310. تولد ربابه مرادوا (خواننده و بازیگر نقش لیلی در اپرای لیلی و مجنون) در اردبیل به سال 1309.

2 فروردین- تولد سلیمان رحیموف (نویسنده) در 1279. تولد علی آقا آقایف (هنرمند و بازیگر نقش مشهدی عباد) در باکو به سال 1292.

4 فروردین- تولد عاشیق علی قره داغی در 1331.

6 فروردین- تولد عاشیق چنگیز مهدی پور در 1341.

8 فروردین- تولد صدقی روح الله (بازیگر تئاتر) در باکو به سال 1265. مرگ سلیمان ثانی (آخوندوف) (نویسنده) در باکو به سال 1318.

9 فروردین- تولد معجز شبستری (شاعر) در 1252.

10 فروردین- قتل عام آذربایجانیان به دست داشناکهای ارمنی در باکو و دیگر شهرهای آذربایجان در 1297 (فاجعة مارس).

12 فروردین- قیام کلنل محمدتقی خان پسیان در 1300. مرگ رسول رضا (شاعر) در 1360.

13 فروردین- تولد عاشیق عبدالعلی نوری در 1318.

14 فروردین- مرگ آیت لله سیدمحمدکاظم شریعتمداری (مرجع تقلید) در قم به سال 1365. اشغال شهر کلبجر توسط نیروهای ارمنی در 1372.

16 فروردین- مرگ پروین اعتصامی در تهران 1320.  

17 فروردین- انتشار نخستین شمارة مجلة «ملانصرالدین» توسط جلیل محمدقلیزاده در تفلیس به سال 1285. آغاز قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز در 1299. صدور قطعنامة شمارة 822  شورای امنیت سازمان ملل متحد در 1372  که در آن شورای امنیت، خواستار «تخلیة کلیة نیروهای اشغالگر از ناحیة کلبجر و دیگر نواحی اشغال شدة آذربایجان» شده بود. مرگ قاچاق سلیمان (عضو و فرمانده گروه قاچاق نبی) در 1296.

20 فروردین- انتشار روزنامة «تجدد» در تبریز به کوشش شیخ محمد خیابانی در 1296.

22 فروردین- مرگ صمد سرداری نیا (نویسنده و مترجم) در تبریز به سال 1387. مرگ بولوت قارا چورلو (شاعر) در 1358.

24 فروردین- مرگ غلامحسین بیگجه خانی (نوازنده) در 1366.

25 فروردین- برگزاری کنگرة دهقانی آذربایجان در تبریز در 1325.

28 فروردین- تولد محمدرضا ایرانی ملک کیان (نقاش) در1333. تولد لطفیار ایمانوف (خواننده) در صابر آباد به سال 1307.

30 فروردین- مرگ هاوارد باسکرویل معلم آمریکایی در جریان مبارزات مردم تبریز در 1288. اعدام علی باکری (مبارز) در زندان حکومت پهلوی به سال 1351. تولد محمد راحم (شاعر) در باکو به سال 1286.

اردیبهشت (گولن آی):

4 اردیبهشت- تولد میرجلال پاشایف (نویسنده و ادیب) در اردبیل به سال 1287.

6 اردیبهشت- آغاز بکار رسمی رادیو تبریز توسط حکومت ملی آذربایجان در 1325.

7 اردیبهشت- سقوط جمهوری دموکراتیک آذربایجان به دست بلشویکها در 1299.

8 اردیبهشت- تولد عاشیق رسول قربانی در 1314. مرگ حسن شفیع زاده (رزمنده) در جبهة جنگ با عراق در سال 1366.

9 اردیبهشت- تولد رامیز قولیف (نوازنده) در 1326.

10 اردیبهشت- مرگ رضا صراف تبریزی (شاعر) در 1286. نخستین اجرای اپرای کوراوغلو ساختة اوزئیر حاجی بیگوف در 1316.

12 اردیبهشت- تولد عباس عبدالله (نویسنده و شاعر و مترجم) در 1319. تولد عاشیق رحیم نظری در 1341.

14 اردیبهشت- مرگ صدقی روح الله (بازیگر تئاتر) در باکو به سال 1338.

15 اردیبهشت- انتشار نخستین شمارة مجلة وارلیق در تهران به سال 1358.

16 اردیبهشت- مرگ حسین منزوی (شاعر) در 1383. مرگ عاشیق علی فیض اللهی وحید در 1374. مرگ محمد راحم (شاعر) در باکو به سال 1356.

18 اردیبهشت- تولد عظیم عظیم زاده (نقاش) در روستای نوخانی باکو به سال 1259. مرگ عبدالله سور (عبدالله محمدزاده) (ادبیات شناس) در گنجه به سال 1291.

19 اردیبهشت- اشغال شوشا در قره باغ توسط نیروهای ارمنی در 1371. برقراری آتش بس سراسری در قره باغ در سال 1373. تولد حیدرعلیف (رئیس جمهور آذربایجان) در 1302. اعتراض و تظاهرات گستردة دانشجویان آذربایجان و بویژه تبریز به انتشار پرسشنامة موهن صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در توهین به ترکها در سال 1374  (روز دانشجوی آذربایجان).

21 اردیبهشت- تولد صمد سرداری نیا (نویسنده و مترجم) در 1326.

23 اردیبهشت- تأسیس نخستین کودکستان ایران در تبریز به کوشش جبار باغچه بان در 1303.

24 اردیبهشت- مرگ قارا قارایف (آهنگساز) در 1361. روز بین المللی زبان ترکی.

25 اردیبهشت – تولد عاشیق آباک در 1266.

27 اردیبهشت- اشغال لاچین در قره باغ توسط نیروهای ارمنی در 1371. مرگ صمد وورغون (شاعر و نمایشنامه نویس) در 1335. نصب مجسمة ستارخان سردار ملی در باغ گلستان تبریز در 1325.

28 اردیبهشت- تولد رسول رضا (شاعر) در 1289.

31 اردیبهشت- مرگ سید عظیم شیروانی (شاعر) در 1267.

خرداد (قیزاران):

1 خرداد- مرگ عاشیق عبدالعلی نوری در 1382. قیام مردم آذربایجان در اعتراض به کاریکاتور توهین آمیز روزنامة ایران در 1385. مرگ انور اردبیلی (شاعر اهل بیت) در 1371. اعدام فریدون ابراهیمی (دادستان کل حکومت ملی آذربایجان) در تبریز به سال 1326  به دست حکومت پهلوی.

2 خرداد- برگزاری نخستین کنگرة کارگران آذربایجان در تبریز در 1325. آغاز انتشار روزنامة «آژیر» به کوشش سید جعفر پیشه وری در تهران در 1322.

3 خرداد- مرگ ابراهیم خلیل خان جوانشیر حاکم قره باغ به دست روسها در 1185. تولد دکتر جواد هیئت (نویسنده) در تبریز به سال 1304.

4 خرداد- مرگ سعید محسن (مبارز) 1351  در زندان پهلوی. اعدام محمدحنیف نژاد (مبارز) در 1351.

5 خرداد- مرگ رحیم مؤذن زاده اردبیلی (مؤذن) در 1387.

6 خرداد- تولد محمدعلی تربیت (نویسنده و شهردار تبریز) در 1256.

7 خرداد- استقلال و تأسیس جمهوری دموکراتیک آذربایجان به مرکزیت شهر باکو و رهبری محمد امین رسول زاده در 1297.

8 خرداد- تولد هابیل علیف (کمانچه نواز) در آغداش به سال 1308.

9 خرداد- تولد میرزا علی اکبر صابر (شاعر) در شاماخی به سال 1241.

10 خرداد- مرگ زلفی آدی گوزلوف (خواننده) در باکو به سال 1324.

12 خرداد- تولد عاشیق فرخ مهدی پور در 1341.

17 خرداد- تولد رضا ژاله (سازندة ساز و شاعر) در خیاو به سال 1326.

19 خرداد- تولد رشید بهبودوف (خواننده) در 1368.

20 خرداد- مرگ میرهاشم امیر آرین (از فعالان جمهوری خودمختار آذربایجان) در تهران به سال1383. تولد محمد عارف (ادیب) در باکو به سال 1283.

21 خرداد- تولد مفتون امینی (شاعر) در 1305.

22 خرداد- افتتاح دانشگاه تبریز توسط حکومت ملی آذربایجان در 1325.

24 خرداد- مرگ عظیم عظیم زاده (نقاش) در باکو به سال 1322.

25 خرداد- افتتاح موزة هنری بهزاد در تبریز توسط حکومت ملی آذربایجان در 1325.

28 خرداد- مرگ آیت الله سید احمد خسروشاهی در 1356.

تیر (قوْرا پیشن):

2 تیر- تولد صمد بهرنگی (نویسنده) در 1318. تولد پرویز پرستویی (بازیگر سینما و تئاتر) در روستای چارلی همدان به سال 1334. تولد بلبل محمدوف (خواننده) در روستای خان باغی شوشا به سال 1276.

3 تیر- تولد ابوالفضل ایلچی بیگ (رئیس جمهور آذربایجان) در 1317.

8 تیر- مرگ دکتر منوچهر مرتضوی (استاد دانشگاه و نویسنده) در تبریز به سال 1389. تولد نگار رفیع بیگلی (شاعر) در 1292.

12 تیر- آزادسازی شهر آغدره در قره باغ توسط ارتش آذربایجان در زمان ریاست جمهوری ابوالفضل ایلچی بیگ در 1371. برانداختن پرچمهای سفید تسلیم از سر در خانه های تبریز توسط ستارخان و آغاز مقاومت خونین تبریز در سال 1287. تولد بابک خرمدین (قهرمان ملی آذربایجان). مرگ علامه عبدالحسین امینی (نویسنده) در 1349.

14 تیر- مرگ میرزا طاهر خوشنویس (خطاط و خوشنویس) در 1355.

15 تیر- تولد حسین محمدزاده صدیق (معلم، مصحح، نویسنده و مترجم) در 1324.

16 تیر- تولد علی آذری (نویسنده ومورخ) در تبریز به سال 1283.

17 تیر- مرگ عاشیق عزیز شهنازی در 1374. تولد عبدالازل دمیرچی زاده (زبانشناس) در شکی به سال 1288. مرگ نجف بیگ وزیروف (نویسنده و نمایشنامه نویس) در چوخوریورد به سال 1305.

18 تیر- تولد عاشیق حسین علافی آذر 1324.

19 تیر- تولد سید عظیم شیروانی (شاعر) در شاماخی به سال 1214. مرگ عباس صحت (عباقلی مهدیزاده) (شاعر) در گنجه به سال 1297.

20 تیر- مرگ سلیمان رحیموف (نویسنده) در 1367. مرگ میرزا علی اکبر صابر (شاعر) درشاماخی به سال 1290. مرگ سید جعفر پیشه وری نخست وزیر حکومت ملی آذربایجان در باکو به سال 1326.

22 تیر- مرگ سیدجمال ترابی طباطبایی (سکه شناس و مورخ) در 1388.

23 تیر- تولد جلال قاریاغدی (مجسمه ساز) در شوشا به سال 1294.

24 تیر- تولد محمد آراز (شاعر) در 1312.

27 تیر- تولد عباسقلی یحیوی اردبیلی (شاعر اهل بیت) در 1280.

مرداد (قویروق دوْغان):

1 مرداد- تأسیس استان خودمختار قره باغ کوهستانی در 1302. اشغال شهر آغدام در قره باغ توسط نیروهای ارمنی در 1372. تولد مارال رحمان زاده (نقاش) در 1295. تولد عبدالله سور (عبدالله محمدزاده) (ادبیات شناس) در گنجه به سال 1262. مرگ عبدالله شایق (نویسنده و معلم) در تفلیس به سال 1338.

2 مرداد- زخمی شدن ستارخان در پارک اتابک تهران در 1289.

4 مرداد- جنگ شدید در محلة امیره قیز و مقاومت حیرت انگیز ستارخان و مجاهدان آذربایجان در برابر نیروهای شاه در 1287. تولد رضا دقتی (عکاس) در تبریز به سال 1331.

7 مرداد- صدور قطعنامة شمارة 853 شورای امنیت سازمان ملل در 1372  که در آن شورای امنیت خواستار «خروج فوری، قطعی و کامل نیروهای اشغالگر از ناحیة آغدام و دیگر مناطق تحت اشغال جمهوری آذربایجان» شد. تولد عباس میرزا (شاهزاده و حاکم آذربایجان) در 1168.  

8 مرداد- مرگ مرتضی رسام نخجوانی (نقاش) در 1382.

9 مرداد- مرگ منزوی اردبیلی (شاعر اهل بیت) در 1371.

10 مرداد- اشغال دوبارة شهر آغدره در قره باغ توسط نیروهای ارمنی در 1371.

14 مرداد- مرگ محمدنخجوانی (از بنیانگذاران کتابخانة ملی تبریز) در 1341.

22 مرداد- تولد فرهاد آقازاده (شرقلی) (معلم و زبانشناس) در شوشا به سال 1259.

23 مرداد- تولد احد حسینی (مجسمه ساز) در تبریز به سال 1323.

25 مرداد- مرگ دکتر غلامحسین بیگدلی (مبارز، نویسنده و استاد دانشگاه) در 1377. تولد ستارخان سردار ملی در قره داغ آذربایجان به سال 1246. تولد بختیار وهابزاده (شاعر) در شکی به سال 1304.

26 مرداد- اشغال شهر فضولی توسط نیروهای ارمنی در 1372. مسلم ماغامایف (خوانندة اپرا) در باکو به سال 1321.  

29 مرداد- تولد خان شوشینسکی (خواننده) در 1280.

شهریور (زومار):

1 شهریور- مرگ ابوالفضل ایلچی بیگ (رئیس جمهور آذربایجان) در 1379.

4 شهریور- مرگ عاشیق پناه پناهوف 1357. تولد اکبر عبدی (هنرپیشه) در 1339.

6 شهریور- مرگ ربابه مرادوا (خواننده و بازیگر نقش لیلی در اپرای لیلی و مجنون) در باکو به سال 1362.

8 شهریور- استقلال جمهوری آذربایجان در 1370.

9 شهریور- مرگ صمد بهرنگی (معلم و نویسنده) در 1347.

10 شهریور- اشغال شهر قبادلی توسط نیروهای ارمنی و کشتار اهالی آذربایجانی آن در 1372. اشغال شهر جبرائیل توسط نیروهای ارمنی  در 1372.

11 شهریور- تولد دکتر حمید نطقی (نویسنده، مترجم و پدر روابط عمومی در ایران) در 1299. افتتاح فیلارمونیای دولتی تبریز توسط حکومت ملی آذربایجان در 1325. مرگ امیرحسین صدقیانی (نخستین لژیونر فوتبال ایران و نخستین سرمربی تیم ملی فوتبال ایران) در 1361.

12 شهریور- اعلام تشکیل فرقة دموکرات آذربایجان (1324 ). مرگ محمدرضا ایرانی ملک کیان (نقاش) در 1373.

13 شهریور- مرگ عزیزه جعفرزاده (شاعر و نویسنده) در 1382. مرگ دکتر محسن هشترودی (ریاضیدان) در 1355.

15 شهریور- تولد قادر میزبانی (قهرمان دوچرخه سواری) در تبریز به سال 1354.

18 شهریور- مرگ میرزا آدی گوزل بیگ (نویسنده) 1227. مرگ رشید بهبودوف (خواننده) در 1368.

20 شهریور- تولد عاشیق سایات نووا در 1174. مرگ آیت الله سید اسدلله مدنی (امام جمعه) تبریز در واقعه تروریستی در 1360.

22 شهریور- مرگ شیخ محمد خیابانی در تبریز به دست عوامل حکومت در 1299.

24 شهریور- مرگ میرزا تقی رفعت (شاعر) در 1299.

25 شهریور- مرگ عبدالله توکل (مترجم) در 1378.

26 شهریور- مرگ قاتیر محمد (قاچاق و رهبر قیامهای روستایی) در 1298.

27 شهریور- مرگ سیدمحمدحسین شهریار (شاعر) در 1367.

مهر(خزل):

1 مهر- تولد حسین منزوی (شاعر) در 1325.

2 مهر- مرگ احمد جمیل (شاعر) در باکو به سال 1356.

4 مهر- مرگ بلبل محمدوف (خواننده) در باکو به سال 1340.

5 مهر- تولد امیر حسین فردی (نویسندة کودکان) در 1328. تولد کمال تبریزی (فیلمساز) در تبریز به سال 1338.

6 مهر- مرگ میرجلال پاشایف (نویسنده و ادیب) در باکو به سال 1357.

9 مهر- مرگ کلنل محمدتقی خان پسیان به دست عوامل حکومت در 1300. مرگ علی آقا واحد (شاعر) در باکو به سال 1344.

11 مهر- مرگ عمران صلاحی (طنزنویس) در 1385. تولد سلیمان ثانی (آخوندوف) (نویسنده) در شوشا به سال 1254.

13 مهر- انتشار نخستین شمارة روزنامة «انجمن» ارگان انجمن ایالتی آذربایجان در تبریز به سردبیری میرزاعلی اکبرخان در 1285.

14 مهر- اعتصاب سراسری در تبریز و درخواست خروج حاجی میرزا کریم امام جمعه از شهر در 1285. اعطای لقب سردار ملی به ستارخان و سالار ملی به باقرخان توسط انجمن ایالتی آذربایجان در 1287.

19 مهر- مرگ حسین خان باغبان مارالانی (مجاهد مشروطه) در صحنه نبردهای تبریز به سال 1287 شمسی.

20 مهر- پیروزی مجاهدان تبریز به رهبری ستارخان پس از چهار ماه مبارزه در 1287. امضاء قرارداد گلستان میان ایران و روسیه و جدا شدن مناطقی از آذربایجان همچون باکو، شکی، قره باغ و گنجه و ملحق شدن آنها به روسیه.

22 مهر- تولد سیدرضا حسینی (مترجم و فرهنگ نویس) 1305. صدور قطعنامة شمارة 874 شورای امنیت سازمان ملل متحد در 1372  در مورد قره باغ که در آن شورای امنیت، طرفین را به «خودداری از هرگونه اعمال خصمانه و هرگونه مداخله ای که قاعدتاً منازعه را گسترش داده و صلح و امنیت را در منطقه خدشه دار خواهد کرد» فراخواند.

25 مهر- تولد میرعلی سیدوف (ادیب و نویسنده) در ایروان به سال 1297.

27 مهر- مرگ عاشیق آباک در 1326. تولد شوکت علی اکبرووا (خواننده) در باکو به سال 1301.

آبان (قیروْو):

3 آبان- مرگ مهندس غلامرضا امانی (فعال آذربایجانی) و دو برادرش در اثر سانحة رانندگی به سال 1387. مرگ عباس میرزا (شاهزاده و حاکم آذربایجان) در 1212.  

4 آبان- مرگ یحیی آرین پور (نویسنده و مورخ) در تهران به سال 1364.

5 آبان- مرگ حیدرخان عمواوغلو (انقلابی و مبارز) در 1300. تولد میرزا ابراهیموف (نویسنده) در روستای اووه سراب به سال 1290.

6 آبان- اشغال شهر زنگلان توسط نیروهای ارمنی در 1372.

8 آبان- صدور قطعنامة شمارة 884  شورای امنیت سازمان ملل متحد در 1372  که در آن «اشغال ناحیة زنگلان و شهر گورادیز، حمله به شهرها و بمباران مناطقی از قلمرو جمهوری آذربایجان» محکوم شده و شورا خواستار «عقب نشینی یک جانبه نیروهای اشغالگر از ناحیة زنگلان و شهر گورادیز» شد.  

10 آبان- مرگ آیت الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی (امام جمعة تبریز) در واقعة تروریستی در 1358.

19 آبان- مرگ صفر قهرمانیان (مبارز) در تهران به سال 1381.

20 آبان- تولد بالاش آذراوغلو (شاعر) در باکو به سال 1300.

21 آبان- مرگ رضا روزبه (دانشمند و ادیب) در 1352.

22 آبان- مرگ عاشیق حسین بوزآلقانلی در 1320.

25 آبان- مرگ آیت الله علامه سید محمدحسین طباطبایی (مفسر) 1360.  مرگ ستارخان سردار ملی در 1293. مرگ علامه محمدتقی جعفری در قم به سال 1377.

29 آبان- برگزاری کنگرة خلق آذربایجان (مجلس مؤسسان)در تبریز 1324. تولد فریدون ابراهیمی (دادستان کل حکومت ملی آذربایجان) در آستارا به سال 1299.

30 آبان- تولد فکرت امیروف (آهنگساز) در گنجه به سال 1301.

آذر (اوْخ آتان):

2 آذر- مرگ غلامحسین ساعدی (نویسنده) در پاریس به سال 1364.

4 آذر- مرگ جبار باغچه بان در 1345.

6 آذر- مرگ حسن بیگ زردابی (روزنامه نگار و ادیب) در باکو به سال 1286.

7 آذر- مرگ میرزا شفیع واضح (شاعر) در تفلیس به سال 1231.

10 آذر- تولد نگار خیاوی (شاعر) در 1339.

16 آذر- مرگ عاشیق اسلام یوسفوف در1347.

20 آذر- تولد عاشیق پناه پناهوف در 1305.

21 آذر- تشکیل حکومت ملی آذربایجان در تبریز به سال 1324. سرنگونی حکومت ملی آذربایجان توسط نیروهای ارتش پهلوی در 1325. درگذشت حیدر علیف رئیس جمهوری آذربایجان در 1382. تولد رضا براهنی (شاعر و نویسنده) در 1314.

22 آذر- تولد رشید بهبودوف (خواننده) در 1294. تولد دکتر محمدتقی زهتابی (نویسنده و فعال سیاسی) در 1302. برگزاری مراسم سوزاندن کتابهای ترکی در تبریز به دستور حکومت پهلوی در 1325.

24 آذر- مرگ حبیب ساهر (معلم و شاعر) در 1364.

29 آذر- مرگ میرزا حسن رشدیه (بنیانگذار مدارس نوین) در 1323.

دی (قارا قیش):

3 دی- تولد ضیاء بنیادوف (مورخ) در آستارا به سال 1300.

4 دی- مرگ محمد عارف (ادیب) در باکو به سال 1354.

5 دی- تولد رضا ناجی (بازیگر سینما) در تبریز به سال 1321.

7 دی- تولد زینب خانلارووا (خواننده) در 1315.

8 دی- تولد عزیزه جعفرزاده (شاعر و نویسنده) در 1300. تولد نصرت کسمنلی (شاعر) در 1325.

9 دی- صدور فرمان حکومت ملی آذربایجان برای تأسیس دانشگاه تبریز در 1324.

10 دی- روز وحدت آذربایجانیهای جهان. مرگ جعفر جبارلی (شاعر و نویسنده) در 1313. به دار آویخته شدن میرزا علی ثقه الاسلام تبریزی و دو پسران علی مسیو توسط روسها در 1290.

12 دی- تولد زلیم خان یعقوب (شاعر) در 1328. مرگ دکتر محمدتقی زهتابی (نویسنده و فعال سیاسی) در 1377.

13 دی- تولد عاصم اردبیلی (شاعر) (1320 ). مرگ جوادخان زیاد اوغلو حاکم گنجه به دست روسها در 1181. تولد غلامحسین ساعدی (نویسنده) در تبریز به سال 1314.

14 دی- مرگ علی نظمی (علی محمدزاده) (شاعر) در باکو به سال 1324.

15 دی- تولد آیت لله سیدمحمدکاظم شریعتمداری (مرجع تقلید) در 1284. مرگ فرهاد آقازاده (شرقلی) (معلم و زبانشناس) در شوشا به سال 1309.

16 دی- اعلام رسمت یافتن زبان ترکی آذربایجانی در آذربایجان توسط حکومت ملی در 1324.

18 دی- مرگ احمدبیگ جوانشیر (نویسنده) در 1281.

22 دی – تولد دکتر محسن هشترودی (ریاضیدان) در 1286.

24 دی- تولد غلامحسین ساعدی (نویسنده) در 1314. تولد آنار (نویسنده) در 1316.

26 دی- ورود نیروهای ارتش روسیه به تبریز در 1287. مرگ محمدعلی تربیت (نویسنده و شهردار تبریز) در 1318.

27 دی- تولد مدینه گلگون (شاعر) در باکو به سال 1304.

30 دی- کشتار آذربایجانیان در باکو توسط نیروهای ارتش شوروی در 1368 (قارا یانوار). تولد حمیده خانم جوانشیر (ادیب) در قره باغ به سال 1251.

بهمن (دوْندوران):

1 بهمن- تولد دکتر حسن احمدی گیوی (نویسنده و ادیب) در 1306. تولد دکتر اسفندیار قره باغی (آهنگساز و خواننده) در 1322.

3 بهمن- آزادسازی کلبجر از اشغال ارمنیان توسط ارتش آذربایجان در 1372. مرگ جلیل محمدقلیزاده (نویسنده و ناشر مجلة ملانصرالدین) در باکو به سال 1310. تولد علی توده (علی جوادزاده) (شاعر) در باکو به سال 1302.

5 بهمن- مرگ سعید سلماسی (شاعر و مجاهدمشروطه) در خوی به سال 1287.

6 بهمن- تصرف ادارات حکومتی همچون گمرک، پست، تلگراف و واحدهای جنگی تبریز توسط دسته‎های مجاهدین در تبریز و آغاز مبارزه با محمدعلی شاه در 1285.

8 بهمن- مرگ سیدحسن تقی زاده (نویسنده، فعال سیاسی) در 1348.

11 بهمن- تولد محمدامین رسولزاده (بنیانگذار جمهوری آذربایجان)در 1262. تولد نصیر پایگذار (شاعر و معلم) در تبریز به سال  1311.

15 بهمن- تولد داریوش اقبالی (خواننده) در 1329. تولد پروفسور لطفی زاده (لطفعلی عسکرزاده) (فیزیکدان و بنیانگذار منطق فازی) در 1299.

16 بهمن- مرگ میرزا جعفر توپچی باشوف (شاعر و شرقشناس) در 1247. تولد قارا قارایف (آهنگساز) در باکو به سال 1296.

17 بهمن- مرگ حمیده خانم جوانشیر (ادیب) در باکو به سال1333.

19 بهمن- مرگ موسی خیابانی (مبارز) در درگیری با نیروهای دولتی در 1360.

21 بهمن- مرگ عاشیق شمشیر در 1358. تولد جلیل محمدقلیزاده (نویسنده و ناشر مجلة ملانصرالدین) در نخجوان به سال 1244.

22 بهمن- مرگ بهمن میرزای قاجار (شاهزاده و نویسنده)در 1262. تولد بهرام منصوروف (نوازنده) در باکو به 1289.

25 بهمن- مرگ مهدی باکری (رزمنده) در جبهة جنگ با عراق 1363. مرگ بختیار وهابزاده (شاعر) در 1387.

27 بهمن- مرگ اسماعیل امیرخیزی (مجاهد مشروطه و نویسنده) در 1344.

28 بهمن- اشغال سد سرسنگ در کنار رود ارس توسط نیروهای ارمنی در 1371.

29 بهمن- قیام مردم تبریز علیه رژیم پهلوی در 1356.

اسفند(بایرام):

1 اسفند- مرگ فکرت امیروف (آهنگساز) در 1362. تولد کریم باقری (فوتبالیست) در 1352. امضاء قرارداد ترکمنچای بین ایران و روسیه که بر اثر آن مناطق دیگری از قفقاز همچون ایروان و نخجوان به روسیه ملحق و جدایی کامل آذربایجان قفقاز مسجل شد. مرگ نادعلی همدانی (نویسنده) در تهران به سال 1387.

2 اسفند- تولد عاشیق یدالله عوض پور در 1317. روز جهانی زبان مادری. مرگ دده کاتیب (شاعر) در 1387. تولد بؤیوک آقا میرزا زاده (نقاش) در باکو به سال 1299.

3 اسفند- مرگ حمید باکری (رزمنده) در جبهة جنگ با عراق 1362. کشتار بی رحمانه مردم اورمیه به دست آشوریهای عثمانی در 1296.

4 اسفند- تولد حمید آراسلی (لغت شناس و ادیب) در گنجه به سال 1287.

6 اسفند- تولد دکتر حمید مولانا (نویسنده و استاد دانشگاه) در تبریز به سال 1315. تولد عبدالله شایق (نویسنده و معلم) در تفلیس به سال 1259.

7 اسفند- قتل عام زنان و کودکان آذربایجانی در شهر خوجالی قره باغ توسط ارمنیان در 1370  (فاجعة خوجالی).

8 اسفند- مرگ عاشیق اسد 1329. بروز درگیریهای قومی میان آذربایجانیان و ارمنیان در شهر سومگاییت به تحریک روسها در 1366.

9 اسفند- مرگ بهزاد بهزادی (فرهنگ نویس) در 1386.

10 اسفند- تولد عمران صلاحی (طنزنویس) در 1325.

11 اسفند- تولد احمد بیگ جوانشیر (نویسنده) 1206. اعتصاب سراسری کارگران و کارمندان گمرک و پست آذربایجان در اعتراض به بلژیکیها در سال 1285. تولد میرحسین موسوی (نخست وزیر) در 1320.

13 اسفند- تولد فخرالدین فخرالدینی (عکاس و نقاش) در 1311. تولد سعید سلماسی (شاعر و مجاهد) در سلماس به سال 1261.

15 اسفند – مرگ محمدامین رسولزاده (بنیانگذار جمهوری آذربایجان) 1335. خروج همیشگی ستارخان از تبریز و حرکت به تهران در 1288. مرگ عاشیق علعسگر در 1304. مرگ نگار رفیع بیگلی (شاعر) در 1359.

18 اسفند- مرگ میرزا عبدالرحم طالبوف (اندیشمند و نویسنده) در تیمورخانشورا به سال 1289. تولد قمر الماس زاده (بالرین) در باکو به سال 1293.

20 اسفند- مرگ سید احمد کسروی (مورخ و نویسنده) در تهران به سال 1324.

21 اسفند- تولد فرهاد فخرالدینی (آهنگساز و رهبر ارکستر) در 1316. تولد سلیمان رستم (شاعر و نویسنده) در باکو به سال 1284.

22 اسفند- مرگ قاچاق نبی در 1274. مرگ علیرضا نابدل (مبارز) به دست مأموران حکومت پهلوی در سال 1350. مرگ غمگسار (علیقلی نجفوف) (شاعر) در تفلیس به سال 1297.

23 اسفند- تولد اقرار علیف (مورخ) در باکو به سال 1302. مرگ بابک خرمدین (قهرمان ملی آذربایجان) در سامراء به سال 216.

25 اسفند- تولد عاشیق شمشیر در 1271. تولد پروین اعتصامی (شاعر) در تبریز به سال 1285. تولد عاشیق اسلام یوسفوف در 1271. مرگ ابوالحسن اقبال آذر (خواننده) در 1349. مرگ مهدی تجلایی (رزمنده) در جبهة جنگ با عراق در 1363.

29 اسفند- تولد جعفر جبارلی (شاعر و نویسنده) در 1277. تولد عباس بارز (عباس اسلامی)(شاعر) در 1300.

30 اسفند- تولد صمد وورغون (شاعر و نمایشنامه نویس) در 1284.

---

1. همة تاریخها به هجری شمسی است.